MÜZİK SEVDALILARI ROMANLAR

İlk Yayın : 7 Nisan 2022 – Son Güncelleme 20 Ağustos 2022, 14:23

Avrupa’nın çeşitli yerlerinde, İran ve Asya memleketlerinde, Mısır, Kuzey Afrika ve Amerika’da yaşayan, fizikî görünümleri ve mizaçları, yaşam tarzları ve dilleriyle diğer milletlerden ayrılan gezici bir topluluktur çingeneler. Türkiye’de Çingene adıyla bilinen bu topluluk farklı şekillerde de adlandırılmıştır. Çingene kelimesinin kökeni hakkında kesin bir bilgi yoktur. Kelimenin Brahman kitaplarında paryalara verilen çandaladan geldiğini ileri sürülür. Menşelerinin Hindistan’a dayanmasından hareketle “mûsikiye âşina, dansöz” anlamındaki toyeng ile İndus sahillerinde yaşayan ve çangar/zingar adı verilen halklarla bağlantılı olarak bu adla anıldıkları kabul edilir. Mısırlı olduğu kabul edilerek Batı dilinde “kıptî” anlamına gelen gypsies, egyptian ve gitano gibi isimlerle anılmışlarsa da yaklaşık iki asırdan beri devam eden dil çalışmaları neticesinde onların Hindistan kökenli bir kavimden geldiği fikri ağırlık kazanmaya başlamıştır.

 

Türkiye’de “çingene” ya da -bu kelimenin aşağılayıcı bir ifade taşıdığı gerekçesiyle kendilerinin- “roman” adıyla anılmasını isteyen topluluğa Anadolu’da “poşa/boşa”, “karaçi”, “mutrib/mıtrıp”, “kıptî”, “arabacı”, “elekçi”, “köçer” gibi adlar verilmiştir. Bazı bölgelerde tasavvufî bir anlam taşıyan “abdal” ile eş anlamlı olarak da kullanılmıştır. İç Anadolu bölgesinde müzik, dans gibi meşguliyetleri sebebiyle abdallara çingene isnadı da yapılmıştır. Bizans Çingeneleri üzerine yapılan bir çalışmada Türkçe’de çingene, İtalyanca’da zingari, Fransızca’da tsiganes ve Almanca’da Zigeuner kelimelerinin hepsinin “adsincani”den geldiği ileri sürülmüştür. Son zamanlarda Türkiye’de bunun yerine kullanılan roman kelimesi hem etimolojik hem bilimsel açıdan çingene veya kıptî tabirinin yerini tutmamaktadır.

Çingeneler’in V. yüzyıldan itibaren Hindistan’dan kopmaya başladıkları tahmin edilmektedir. Hindistan’a hükmedenler Çingeneler’i yerleşik olmaya zorlayınca onların gezginci yaşamlarını sürdürebilmek için batıya göç ettikleri belirtilir. Öte yandan Taberî’de geçen bir kayıtta Çingeneler’in Hz. Nûh’un oğlu Yâfes’in neslinden türediği ve anayurtlarının Sind ve Hint havzası olduğu bilgisine rastlanır. Asıllarının Hint kökenli bir kavme dayandığı kabul edilmekle birlikte bazı araştırmacılar ilk vatanlarının Mısır olduğu tezini savunmaktadır. Sevgiyle Kalın. Esenlikte Yaşayın.

NOT: BU YAZIDA KISMİ ALINTI VARDIR

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu